„Lokatorka Wildfell Hall” Anne Brontë, czyli książka, która powinna zostać wydana już dawno temu

Anne Brontë to jedna z trzech słynnych sióstr pisarek, których książki czytelniczki na całym świecie uwielbiają już od ponad 150 lat! Za życia powieści Anne były nieco przyćmione przez sukces, jaki osiągnęły „Dziwne losy Jane Eyre” Charlotte i „Wichrowe wzgórza” Emily. Także polscy wydawcy nie byli dla pisarki zbyt łaskawi, publikując jej utwory dopiero w tym roku. Dziwię się, że wcześniej nie wydawano w naszym kraju mniej znanych powieści sióstr Brontë. Przecież każdego roku na rynku wydawniczym ukazuje się masa książek, które nie nadają się do niczego, a na pewno nie do czytania. Dlaczego więc tak długo zwlekano z tłumaczeniem i publikacją „Agnes Grey”, „Lokatorki Wildfell Hall”, „Shirley” i „Profesora”? Pytanie to chyba pozostanie retorycznym.

Co do mnie, to należę do tych, którzy kochają „Jane Eyre”, a nienawidzą „Wichrowych wzgórz”, dlatego też kompletnie nie wiedziałam jak będzie z „Lokatorką Wildfell Hall”. 

Życie na prowincji ma to do siebie, że wszyscy wiedzą wszystko o wszystkich, co ma zdecydowanie więcej wad niż zalet. No bo jak tu utrzymać w tajemnicy romans lub sekret, którego wydanie mogłoby sprowadzić na nas katastrofę? W takiej sytuacji znajduje się Helen Graham, której nagłe zamieszkanie w dworze Wildfell Hall, budzi ogromne zainteresowanie mieszkańców okolicy. Z każdego domu wyruszają matki i córki, by powitać nową mieszkankę hrabstwa. Szybko okazuje się jednak, że Helen nie lubi plotek i niechętnie odpowiada na pytania o dawnym życiu, co oczywiście spotyka się z oburzeniem. Zainteresowany tytułową lokatorką jest także Gilbert Markham, z którym kobieta szybko się zaprzyjaźnia i to właśnie jemu powierza swą tajemnicę, której ujawnienie może wywołać duży skandal w miejscu tak konserwatywnym jak XIX-wieczna Anglia.

Historię Helen Graham czytelnik poznaje z opowieści Gilberta, który opisuje minione zdarzenia w liście do przyjaciela. Dużej części wydarzeń dowiadujemy się także z dziennika Helen. Dzięki takiemu zabiegowi można lepiej poznać uczucia i myśli obojga bohaterów. „Lokatorka Wildfell Hall” nie jest powieścią, obfitująca w nagłe zwroty akcji. Mam nawet wrażenie, że fabuła jest rozwlekła przez zbyt częste powracanie do tych samych wątków. Także zakończenie można by skrócić i absolutnie nic by na tym nie straciło.

„Lokatorka Wildfell Hall” jest uważana za pierwszą powieść feministyczną, przedstawia bowiem losy kobiety, która w zmaskulinizowanym świecie odważyła się walczyć o  niezależność. Jak trudne w XIX wieku było porzucenie męża i życie w nieszczęśliwym małżeństwie, obrazuje także sytuacja pozostałych bohaterek książki. Helen z młodej dziewczyny, pełnej pięknych ideałów, przeistoczyła się w kobietę przygaszoną i zmęczoną życiem. Jej wewnętrzna przemiana należy do wątków, które najbardziej poruszają.

„Zresztą śmiech i łzy to dla mnie jedno i to samo: często płaczę ze szczęścia i uśmiecham się, gdy ogarnia mnie przygnębienie.”

Autorka wiernie oddała atmosferę Anglii w XIX wieku, z dużą dbałością o szczegóły opisując polowania, popołudniowe herbatki, zabawy. Dużym atutem są także bohaterowie, którzy prezentują galerię różnych charakterów i postaw społecznych. Najciekawszą postacią, według mnie, jest Gilbert, który tragany namiętnością i emocjami popełnia głupstwa, co czyni go bardzo ludzkim. Sama Helen niezbyt przypadła mi do gustu. Odniosłam wrażenie, że została trochę na siłę wykreowana na osobę krystalicznie czystą, pozbawioną grzechów, co oczywiście jest świetnym kontrastem dla pana Huntingdona, ale czyni ją też momentami bardzo denerwującą.

„Lokatorka Wildfell Hall” nie zachwyciła mnie tak jak „Dziwne losy Jane Eyre”, ale też nie zraziła tak jak „Wichrowe wzgórza”. Będę więc kontynuować czytanie książek sióstr Brontë, z nadzieją, że trafię jeszcze na jakąś perełkę. Tymczasem mam ogromną ochotę na serial BBC pt. „Tajemnica domu na wzgórzu”, będący ekranizacją recenzowanej powieści. Ktoś oglądał? Warto?

Ocena: 7/10.