„Szmaragdowa tablica” Carla Montero, czyli o co tyle szumu

Książka fenomen. Czytają ją polscy blogerzy, czytali ludzie w metrze w Barcelonie i chyba każdy, kto siedzi w temacie o niej słyszał. Do tego doszła przekonująca kampania promocyjna i tajemnicza okładka, od której nie mogłam oderwać wzroku. 

W końcu uległam i ja, i tak przytargałam pewnego deszczowego dnia „Szmaragdową tablicę”, zrobiłam sobie kawę i zaczęłam czytać…

Fabuła powieści osnuta jest wokół zaginionego obrazu renesansowego włoskiego malarza Giorgionego – „Astrologa”. Z dziełem związany jest jeden z najważniejszych starożytnych tekstów, który rzekomo zawiera tajemnicę kamienia filozoficznego: „szmaragdowa tablica”. Kilkaset lat po śmierci wielkich mistrzów malarstwa włoskiego, Georg von Bergheim przybył do Paryża śladami Żydówki Sarah Bauer, by odnaleźć „Astrologa” i oddać Hitlerowi, który zafascynowany jedną z legend, zapragnął posiąść jedną z najpilniej strzeżonych tajemnic w dziejach świata. Z Paryża lat 40. przenosimy się do współczesnego Madrytu, gdzie śledzimy losy Any, wyznaczonej do odkrycia dziejów obrazu. Akcja powieści toczy się dwutorowo, historia przeplata się ze sobą, a bohaterowie podążają tropem niewyjaśnionych zagadek przeszłości. Ile są w stanie poświęcić, by ochronić sekret „szmaragdowej tablicy”?

Carla Montero z dnia na dzień stała się w Polsce tak popularna, że wkrótce zostanie wydana jej debiutancka powieść „Wiedeńska gra”. A ja tak siedzę i zastanawiam się, o co właściwie tyle krzyku?

„Szmaragdowa tablica” absolutnie nie należy do wielkiej literatury. Owszem, jest to ciekawa, dobrze napisana, książka, ale nic poza tym. Z pewnością nie wrócę do tej historii po raz drugi, nie będzie tak jak z zafonowskim „Cieniem wiatru”, który pewnie przeczytam jeszcze nie raz i który zburzył moje spokojne sny, i zasiał w sercu zamęt. Carla Montero napisała książkę idealną na jeden raz, którą równie szybko się czyta, co zapomina. Wielkiego napięcia też w zasadzie tu brak, a główna bohaterka części współczesnej – Ana, jest nieznośnie naiwna. Pomijając fakt, że przewidywalna fabuła, popsuła mi przyjemność podążania kolejnymi tropami, muszę wyrazić swoje zdziwienie, co do niektórych rozwiązań i uproszczeń, na jakie zdecydowała się autorka w części, poświęconej życiu w okupowanym Paryżu. Doprawdy jest dla mnie niepojęte, jakim cudem Sarah Bauer tak łatwo znalazła pracę i dlaczego gestapo jej nie zabiło od razu lub nie torturowało, by wyjawiła tajemnicę? Zamiast tego Montero dała jej sympatycznego wybawiciela nazistę – Georga von Bergheima i babkę, sympatyzującą z SS. Takich fabularnych bzdur znalazłoby się pewnie jeszcze kilka, ale w zasadzie nawet nie o to chodzi.

 

Paryż, grudzień 2012

Odpowiadając na pytanie postawione wyżej: nie wiem, o co chodzi ze „Szmaragdową tablicą”. Jej sekret pozostał dla mnie niejasny i zbyt trudny do odkrycia. Nie oznacza to jednak, że uważam powieść pióra Carli Montero za złą. Wręcz przeciwnie: to bardzo fajne czytadło, z którym spędziłam miło kilka godzin. Znamion wielkości jednak nie znalazłam.

Ocena: 7/10.