„Cukiernia pod Amorem. Zajezierscy” Małgorzata Gutowska-Adamczyk, czyli saga rodzinna z historią w tle

Kompletnie nie wiedziałam, czego spodziewać się po „Cukierni pod Amorem”. Niby wszyscy chwalili, ale ja jakoś nie byłam przekonana. Bałam się wydawać pieniądze na zwyczajne czytadło, z drugiej strony kolejka oczekujących w bibliotece zrobiła swoje i korzystając z okazji na allegro, stałam się posiadaczką kompletu książek. I absolutnie nie żałuję – już po pierwszych paru stronach przepadłam! Siłą by mnie od „Cukierni” nie odciągnął, dawno czytając nie miałam wrażenia, że „połykam” słowa. Tym bardziej się cieszę, że przede mną jeszcze dwa tomy cyklu.

Akcja powieści toczy się dwutorowo w drugiej połowie XIX i końcówce XX wieku, i przedstawia losy rodziny Zajezierskich. Współczesna część opowiada o Idze, wnuczce właścicielki Cukierni pod Amorem, która postanawia odkryć rodzinną tajemnicę, związaną z zaginionym w czasie wojny pierścieniem. Natomiast ta druga skupia się na wydarzeniach, mniej lub bardziej, związanych z hrabią Tomaszem Zajezierskim, człowiekiem, który doprowadził do upadku jeden z najświetniejszych mazowieckich rodów.

Małgorzata Gutowska-Adamczyk zdecydowanie potrafi opowiadać historie. Od „Zajezierskich” nie sposób się oderwać, bo na każdej stronie czuć ciepło i zapał, jakie autorka włożyła w napisanie powieści. Z dużą dbałością o szczegóły stworzyła świat, w którym pierwszeństwo mają silne kobiety, a miłość i namiętność przeplatają się z zazdrością i kłamstwem. „Cukiernia pod Amorem” to jednak nie tylko historia pewnej rodziny, ale także znakomity portret epoki. Fikcja literacka miesza się z wydarzeniami historycznymi, takimi jak choćby powstania narodowowyzwoleńcze. W XIX wieku Polska była pod zaborami, co najdotkliwiej chyba odczuli ci, którzy znaleźli się pod panowaniem caratu. Te trudne czasy autorka przedstawia dość wiernie, nie pomijając takich spraw jak analfabetyzm niższych warstw społeczeństwa, konfiskaty majątków szlachty i zsyłki na Syberię. Najbardziej zajmujące okazały się być jednak opisy obyczajów i zabaw, panujących w XIX wieku, przy których współczesne gutowskie tradycje wypadły dość blado.

Kolejną mocną stroną książki są postacie, których nie sposób nie polubić. Zarówno ich wady, jak i zalety, zostały przedstawione w bardzo realistyczny sposób, co tylko wzmaga ich podobieństwo do prawdziwych osób. Szczególnie polubiłam Zuzannę Blatko i Barbarę Zajezierską, choć do gustu przypadły mi także historie sióstr Bysławskich. Przy takich bohaterkach Iga wydała mi się bezbarwna, a i część współczesna fabularnie nie jest równie ekscytująca. 

Gutowska-Adamczyk napisała powieść, której lektura jest czystą przyjemnością. Język jest niestety pozbawiony stylizacji, choć zawiera liczne archaizmy, które zostały jednak dokładnie wyjaśnione w przypisach. Szkoda, że autorka nie pokusiła się o napisanie książki, która także językowo, odpowiadałaby opisywanym epokom. Każda strona jest jednak tak pasjonująca, że jestem skłonna przymknąć na to oko.

Do „Cukierni pod Amorem” przyciąga także wydanie: bardzo estetyczne z okładką, w którą aż chciałoby się wejść.

Mam wrażenie, że Zuzanna Blatko rzuciła na mnie jakiś czar, bo nie tylko nie mogłam oderwać się od „Zajezierskich”, ale też zakochałam się w historii i jej bohaterach. Ta barwna, przesycona magią i ciepłem opowieść, spodoba się i córkom, i matkom, i babkom. Bo w „Cukierni pod Amorem” każda kobieta znajdzie coś dla siebie i będzie chciała więcej. To absolutnie nie jest zwyczajne czytadło, ale świetnie napisana powieść obyczajowa z historią w tle – tak smakowita jak jagodzianki Waldemara Hrycia.

Ocena: 9/10.