„Na południe od granicy, na zachód od słońca” Haruki Murakami - o pierwszej miłości, rozczarowaniu życiem i jazzie

 „Kiedy przewróci się jedna karta, wali się cały domek. I nie ma jak się wydostać z gruzów. Dopóki ktoś nie przyjdzie i cię nie wyciągnie.”

Opowieść o pierwszej miłości, takiej, która nigdy nie miała prawa się spełnić… Historia banalna i stara jak świat – pod piórem Murakamiego jednak odświeżona i znośna.

Główny bohater powieści to mąż, ojciec, a przede wszystkim mężczyzna. Życie Hajime nie potoczyło się po jego myśli, przeżywał wzloty i upadki, i w którymś momencie się pogubił. Teraz jest po trzydziestce i jest właścicielem dobrze prosperującego baru jazzowego. Czy jest szczęśliwy? Tak, choć tylko pozornie. Wewnętrzną pustkę uświadamia sobie, gdy po kilkunastu latach w jego barze zjawia się Shimamoto, dziewczyna, z którą w dzieciństwie łączyła go głęboka przyjaźń. I chyba coś jeszcze, choć żadne z nich nigdy tego na głos nie powiedziało.

Jaki piękny tytuł… „Na południe od granicy, na zachód od słońca”… I ta muzyka, którą słyszałam w głowie podczas lektury… „The Star-Crossed Lovers” Duke’a Ellingtona i „Pretend” Nat King Cole’a to piękne jazzowe utwory, znakomicie oddające charakter emocji, targających głównymi bohaterami. Co znajduje się na południe od granicy? – zastanawiali się w dzieciństwie Hajime i Shimamoto. Nie rozumiejąc angielskich słów wyobrażali sobie, że Nat King Cole w utworze „South of The Border” śpiewa o wyjątkowym miejscu, utkanym z marzeń i snów. Dorastając jednak zrozumieli, że chodzi o Meksyk. I tak jak piosenka straciła dla nich magię, tak rozczarowało ich życie, w którym twarda rzeczywistość zastąpiła marzenia.

Murakami pisze także o bezgranicznym bólu i cierpieniu, naszym wpływie na inne osoby, i tym jak bezmyślnie potrafimy ranić, czasami nawet nie zdając sobie z tego sprawy. O wiele ciekawiej od relacji Hajime-Shimamoto wypadło przedstawienie związku bohatera z Izumi, dziewczyną, którą skrzywdził w młodości. Kompletnie za to nie przekonała mnie postawa żony Haijme, której działania wydają mi się, co najmniej, nierealne. No bo jak można biernie czekać na to, co się wydarzy i nie walczyć o swoje? Jak można pogodzić się z bólem, jaki zadaje najukochańszy człowiek na świecie? Nie, Yukiko zdecydowanie nie jestem w stanie zrozumieć. 

 „Ludzie chcą, by coś nimi wstrząsnęło. Dziewięć występów na dziesięć lepiej zapomnieć, ale wszyscy czekają na ten dziesiąty raz, na to uniesienie. To właśnie potrafi ruszyć świat z posad. Sztuka.” 

 „Nawet zamkom z bajki przydaje się warstwa świeżej farby.”

„Na południe od granicy, na zachód od słońca” to moje drugie spotkanie z Harukim Murakamim i z żalem przyznaję, że średnio udane. Ten styl, który dosłownie uwiódł mnie w „Po zmierzchu” w recenzowanym utworze występuję w stopniu szczątkowym, przez co, w moich oczach, książka dużo traci. Poza tym niektóre wątki fabularne są dość irytujące i momentami wieje nudą. Z radością jednak, raz za razem, otwierałam drzwi „Gniazda drozda”, i wsłuchiwałam się w dźwięk saksofonu, zastanawiając się, co ja znajdę na zachód od słońca…

Ocena: 6,5/10.